Hiểu khách để bán được hàng

46

Một trong những vấn đề cần thiết đối với các nhà kinh doanh là làm thế nào lập được một hồ sơ về khách hàng của mình. Từ đó có thể hiểu kỹ, nắm chắc khách hàng. Có như vậy, bất cứ khi nào cần, nhà kinh doanh cũng có thể đáp ứng đúng những nhu cầu của họ.

46

Người bán hàng càng hiểu rõ về khách hàng thì càng dễ bán sản phẩm. Các nhân viên bán hàng cần phải được các nhà quản lý của từng doanh nghiệp huấn luyện về cách thu thập, sắp xếp và sử dụng các thông tin về khách hàng. Các nhân viên bán hàng của một công ty cần phải hiểu rõ khách hàng hơn các nhân viên bán hàng khác thuộc các công ty cạnh tranh.

Thu thập thông tin, nhu cầu, sở thích

Một trong những vấn đề mà các nhân viên bán hàng cần lưu ý khi bán hàng là phải lưu lại hồ sơ về khách hàng. Người quản lý bán hàng nên giúp đỡ các nhân viên của mình có được các hồ sơ đó. Việc thu thập thông tin về khách hàng như nhu cầu, ngân sách, sở thích… của khách hàng sẽ giúp các nhân viên bán hàng xây dựng được mối quan hệ tốt với họ. Các thông tin về khách hàng có thể được chia thành thông tin của công ty khách hàng và thông tin cá nhân khách hàng. Công ty thanh toán việc mua hàng nhưng việc quyết định mua hàng lại là của cá nhân. Vì thế nên cả hai thông tin trên đều quan trọng.

Một hồ sơ về khách hàng bao gồm các thông tin như người đưa ra quyết định mua hàng là ai, quá trình đưa ra quyết định, ngân sách để mua, khung thời gian, mối quan hệ mua hàng với những phòng ban khác. Hồ sơ này cũng có các thông tin về nhu cầu, cơ hội, các vấn đề khó khǎn, các đối thủ cạnh tranh, mối quan hệ với công ty của mình, uy tín, việc sử dụng các sản phẩm của công ty mình trước đây.

Thông tin này bao gồm cả số tiền có thể bỏ ra để mua hàng, sẽ bán ở cấp độ công ty hay cấp độ phòng ban. Loại sản phẩm hay dịch vụ đã sử dụng là gì. Lịch sử bán hàng, các khách hàng và đối thủ cạnh tranh của khách hàng, địa điểm của khách hàng, thái độ của khách hàng với công ty của mình. Ngoài ra còn có các thông tin về khung thời gian, khả nǎng về kỹ thuật, nhân viên hệ thống, quyền sở hữu, nhu cầu và các vấn đề khó khǎn, cơ hội và các trở ngại. Tại đây có thể còn ghi nhận những người phục vụ cho khách hàng, ví dụ như các thư ký hay lái xe.

Về phần thông tin cá nhân, có thể có thông tin cá nhân về những người có quyền đưa ra quyết định mua hàng bao gồm trình độ học vấn, chức vụ trước đây, sở thích, gia đình, các ngày quan trọng như ngày sinh nhật, cách đưa ra quyết định, các mối quan hệ với nhân viên, số điện thoại, số fax và email. Cụ thể hơn có thể bao gồm tên, tuổi, biệt danh, địa chỉ vǎn phòng, địa chỉ nhà, lịch làm việc. Thời gian tốt nhất để gọi và làm việc với người này, quan hệ với công ty của họ ra sao. Chức vụ và trách nhiệm của họ là gì, các đặc quyền. Địa điểm của công ty mà người này làm việc, thời gian có mặt tại công ty.

Thông tin cũng bao gồm những đối thủ cạnh tranh chủ yếu đang muốn giành khách hàng này, mức thu nhập của người này, bản thân và các sở thích đặc biệt, nơi ở và nơi làm việc trước đây, các hiệp hội mà người này tham gia, học vấn, trường đã tốt nghiệp, loại tốt nghiệp, bằng khen hay kỷ luật, hoạt động ngoại khóa, cách đưa ra quyết định của người này, các sản phẩm cùng loại với sản phẩm công ty mình muốn bán mà người này đã sử dụng và cách sử dụng, kiến thức của người này về sản phẩm của chúng ta. Người này có thể mời đi dùng bữa ǎn trưa, tối hay ǎn sáng, những món ǎn ưa thích của anh ta là gì. Mục đích nghề nghiệp của anh ta, các đối thủ cạnh tranh của anh ta. Những nhu cầu của cá nhân và trong nghề nghiệp của anh ta.

Nắm tới từng chi tiết cụ thể nhất

Một phần khác cũng nên có trong hồ sơ về cá nhân này chính là gia đình, địa chỉ nơi ở, điện thoại, thời gian thích hợp để gọi điện thoại, ngày sinh, nơi sinh, tình trạng hôn nhân, kỷ niệm ngày cưới, tên của vợ anh ta, sinh nhật vợ anh ta, sở thích và hoạt động của người bạn đời, tên, ngày sinh, học vấn và sở thích của con cái. Trong phần này cũng nên liệt kê cả sở thích và cách sống, các câu lạc bộ mà anh ta tham gia, các hoạt động cộng đồng, các hoạt động giải trí trong thời gian rảnh, nghỉ mát ở đâu, chơi môn thể thao gì, các mục tiêu cá nhân và những điều không tiện nói ra.

Khi một nhân viên mới hay một nhân viên khác được giao nhiệm vụ làm việc với khách hàng thì hồ sơ thông tin này sẽ giúp nhân viên rất nhiều. Các hồ sơ khách hàng này thường được chính các nhân viên bán hàng lập ra hay thu thập từ các chuyên gia thông tin trong phần thông tin về công ty hoặc là thu thập từ các bạn bè với các thông tin liên quan đến cá nhân. Cách khách hàng sử dụng và chọn lọc thông tin để đưa ra quyết định mua hàng cho thấy tầm quan trọng trong việc huấn luyện các nhân viên bán hàng từ mỗi công ty chuyên bán hàng. Bởi các khách hàng hoàn toàn khác nhau.

Một số khách hàng đòi hỏi phải có rất nhiều dữ liệu và số liệu để đưa ra các quyết định cụ thể và hợp lý. Họ bỏ ra rất nhiều thời gian để phân tích dữ liệu và xem xét các chi tiết nhưng lại gặp khó khǎn trong việc đưa ra một quyết định cuối cùng. Trong khi các khách hàng khác thích các khái niệm hơn là dữ liệu và họ đưa ra quyết định nhanh chóng. Một nhóm khác lại yêu cầu phải có những lời hứa bảo đảm chống lại sự tác động tiêu cực của quyết định mua hàng lên những người khác trong công ty của họ.

Phân loại khách hàng để thu thập thông tin

Bạn phải có cách đối phó thích hợp với từng loại khách hàng. Chẳng hạn với loại khách hàng trước khi quyết định thích có nhiều dữ liệu, suy nghĩ thực tế, dựa vào sự thật và xem xét sản phẩm một cách chi tiết thì với loại khách hàng này hãy cung cấp cho họ các cơ sở để lập luận. Với khách hàng trước khi quyết định thường xem xét cảm giác, suy nghĩ của người khác thì bạn hãy nhấn mạnh các lợi ích do sản phẩm đem lại.

Với các khách hàng trước khi quyết định thích tìm hiểu về sản phẩm, họ muốn có các khái niệm về sản phẩm. Đây là loại khách hàng có khả năng về trực giác. Với họ, bạn hãy cho thấy tính thực tế của sản phẩm và trả lời các câu hỏi của họ một cách ngắn gọn và trực tiếp. Với loại khách hàng trước khi quyết định thường bận tâm đến cảm giác và suy nghĩ của người khác, thích động não nhưng cũng có thể có những hành động bốc đồng thì nên đưa ra các giấy chứng nhận của các chuyên gia về sản phẩm.

Những người bán hàng giỏi luôn thu thập được thông tin về khách hàng trong mỗi lần tiếp xúc. Nên có một thói quen là sau mỗi lần tiếp xúc, các nhân viên bán hàng nên viết ra ít nhất là hai thông tin mới mà họ mới tìm được về doanh nghiệp và người đưa ra quyết định. Ngoài ra, họ có thể tìm thấy các thông tin mới và quan trọng về khách hàng từ các website, các catalogue, các hội chợ thương mại và các bản báo cáo thường niên. Các nhà quản lý có thể sử dụng biện pháp thưởng và phạt để tạo động cơ của các nhân viên bán hàng lập hồ sơ về những khách hàng.

Việc lập hồ sơ như thế sẽ giúp cho công ty của bạn có một lợi thế cạnh tranh quan trọng. Nhưng sẽ có khó khǎn vì nhiều nhân viên bán hàng không chịu lưu hồ sơ về khách hàng vì việc dễ dàng có các thông tin trên sẽ làm cho chúng trở nên ít có giá trị hơn trong mắt cấp trên của họ. Đối với một số nhân viên khác lại không muốn lưu vì họ muốn chứng tỏ có một trí nhớ tốt về thông tin khách hàng. Thông thường, người quản lý nên xem độ chính xác của hồ sơ về khách hàng như là một phần trong bảng đánh giá thành tích của nhân viên và xem đó như là một yếu tố để khen thưởng.

Theo kynanglamviec

Trả lời